بهای جهانی نفت (وست تگزاس اینترمدیت و برنت دریای شمال) با وجود اعلان تمایل اوپک برای خروج از پیمان نفتی با روسیه در میانه خرداد، باز هم بالای 110 دلار است. اما قرار گرفتن قیمت این کالای استراتژیک برای کشورمان و دیگر صادرکنندگان و همچنین مصرف‌کنندگان بین‌الملل چه مزیت یا تبعاتی دارد؟
تصور می‌شد بعد از جنگ اوکراین، اوضاع فروش نفت کشور بهتر از قبل شود و اعمال تحریم‌های گازی علیه روسیه زمینه جذب سرمایه و مشتری برای عظیم‌ترین ذخایر گازی در ایران را فراهم سازد – البته با فرضِ گشایش در مذاکرات هسته‌ای- ولی عرصه واقعیت به گونه‌ای دیگر در حال رقم خوردن است.
حتی با وجود تحریم واردات نفت روسیه از سوی کشورهای اروپایی هم گویا قرار نیست تحولات و معادلات بازار صادراتی نفت به نفع کشورمان تغییر کند.
روسیه با کاهش تولیدات نفت خود ابتدا زمینه افزایش قیمت این کالای استراتژیک را فراهم کرد. روس‌ها اکنون با دادن تخفیفات چشمگیر به مشتریان آسیایی در بهای نفت خود و بالتبع جذب مشتری‌های سنتی ایران، درآمدهای مورد نیاز خود را تامین می‌کنند.
در برابر، ایران در رقابتی نفسگیر با روسیه، ناگزیر مشتریان نفتی خود را یکی پس از دیگری به کرملین واگذار می‌کند.
به گفته منابع معتبر، نفت روسیه در مقایسه با پیش از جنگ اوکراین در هر بشکه 29دلارارزان‌تر فروخته می‌شود. این وضعیت به عنوان مثال برای چین که اصلی‌ترین مشتری نفت ایران و در جستجوی راهی برای جبران کندی روند رشد اقتصادی خود است، گزینه‌ای وسوسه‌انگیز تلقی می‌شود؛ نفتی ارزان‌تر و اتفاقا از نظر کیفیت مشابه نفت ایران و سازگار با پالایشگاه‌های چین. همه این عوامل دست به دست هم داده تا به نوشته «رویترز»، واردات نفت چین از ایران بعد از جنگ اوکراین به یک سوم کاهش یابد.
جنگ اوکراین، تحریم روسیه از سوی کشورهای اروپایی و رقابت برای تصاحب بازارهای صادراتی نفت، ثبات و امنیت بازار انرژی را چه برای تولیدکنندگان و چه مشتریان نفتی با تهدید جدی مواجه کرده است. روسیه با تخفیف قابل توجه و حاشیه سود کمتر نفت خود را می‌فروشد، ایران مشتریان خود را از دست می‌دهد، اروپا با نگرانی‌های جدی در بحث تامین انرژی مواجه است. از دید کارشناسان بازار انرژی تنها چند کشور آسیایی از شرایط بی ثبات کنونی سود می‌برند.
این در حالی است که صلح و ثبات و تعمیم و گسترش آموزه‌های صلح‌جویانه و همکاری‌محور برآمده از فرهنگ نوروز در عرصه بین‌الملل، جهان را از پیامدهای سهمگین جنگ در همه عرصه‌ها از جمله تنش در بازار انرژی و تبعات منفی آن برای تعداد زیادی از کشورها در امان می‌دارد.
