با گذشت حدود یک ماه از هجوم ریزگردها به اکثر استان‌های کشور و گسترش دامنه بحرانی که سال‌ها تنها نفس خوزستانی‌ها و ساکنان نواحی غربی را می‌گرفت، باز هم آسمان بسیاری از شهرهای کشور به تسخیر ذرات خاک درآمده است چنانکه پایتخت با قرار گرفتن در راس آلوده ترین شهرهای جهان، روز سه‌شنبه بیست و هفتم اردیبهشت ماه تعطیل شد.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای این اوضاع منحصر به ایران نیست و عراق، کویت و عربستان هم با این پدیده دست و پنجه نرم می‌کنند و توفان شن در سوریه جولان می‌دهد.
به گزارش نوروز، در میانه فروردین‌ماه که خاک، آسمان ایران را گرفت، بسیاری انگشت اتهامشان را به سمت ترک‌ها به رهبری اردوغان نشانه رفتند و پروژه سدسازی همسایه شمال غربی موسوم به گاپ و به خصوص احداث سد ایلیسو را عامل خشکیدن اراضی پایین دستی این سد عنوان کردند.
گذشت زمان نشان داد اردوغان با خشکاندن دجله و فرات تنها متهم این پرونده نیست. به تازگی رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی اظهار داشته ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده که از حدود ۲۰ سال پیش شروع شده و اکنون آثار این دوره خشکسالی را مشاهده می‌کنیم.
به گفته «رضا شهیدی» بررسی‌های ما نشان داد ۳۰ درصد گرد و غبار منشأ خارجی داشت و ۷۰ درصد دیگر منشأ داخلی دارد.
با این حال، اظهارات گوناگون مسئولان مرتبط با بحران ریزگردها نشان می‌دهد این پرونده متهمان متعددی دارد.
به گفته «علی محمد طهماسبی بیرگانی» دبیر ستاد ملی سیاستگذاری و هماهنگی مدیریت گردوغبار کشور، در میان عوامل خارجی از میان رفتن پوشش گیاهی نواحی غربی عراق به خصوص استان الانبار به خاطر چرای بیش از حد دام‌ها تاثیراتی بیش از سدسازی ترکیه داشته است.
در میان عوامل داخلی هم طهماسبی بیرگانی به «ایسنا» گفته ۳ میلیون هکتار از اراضی زراعی دیم و ۲ میلیون از زمین‌های کشاورزی آبی و ۱.۵ میلیون هکتار از تالاب‌ها به کانون گرد و غبار تبدیل شدهاند.
و اما اینکه چرا تالاب‌هایی که زمانی فرصت زیست‌محیطی بودند اکنون باعث خاک‌آلودگی می‌شوند، «انتخاب» در گزارشی انگشت اتهام را به سمت وزارت نیرو و سدسازها نشانه رفته که به رغم درخواست رئیس دفتر رئیس‌جمهوری برای لحاظ کردن نظرات کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست در تصمیم‌گیری‌ها، همچنان در طیف وسیعی از مناطق از دریاچه ارومیه گرفته تا هورالعظیم و بختگان و گاوخونی و … از دادن حق‌آبه حوزه‌های آبی خودداری کرده و باعث تبدیل آن‌ها به کانون‌های بزرگ تولید ریزگرد شدهاند.
