اظهارات «سیدابراهیم رئیسی» در نشست رسانه‌ای امروز در ارتباط با توفیق دولت سیزدهم در کاهش 20 درصدی نرخ تورم مناقشه‌برانگیز شد. وی با بیان اینکه امروز تورم 40.5 نیم درصد است گفت از شهریور پارسال تا امسال نرخ تورم 20 درصد افت کرده است.
به گزارش نوروز، این گفته‌های رئیسی مبتنی بر آماری است که اخیرا معاون اقتصادی بانک مرکزی اعلام داشته و مدعی شده نرخ تورم طی یک سال از 59.3 به به رقم فعلی رسیده است.
این موضوع باعث شد «راستی‌آزمایی»های رسانه‌ای به سرعت به راه بیافتد؛ راستی‌آزمایی‌هایی که اکثرا می‌گویند نرخ تورم بر اساس اعلام رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار طی یک سال تا حدی کاهش داشته اما نه به قدر 20 درصد و اینکه تورم اگر به شکل نقطه به نقطه محاسبه شود در سال اول فعالیت دولت حتی بیشتر هم شده است.
آخرین آمار تورمی
بررسی‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که نرخ رسمی تورم در مرداد ۱۴۰۱ به ۴۱.۵ درصد رسیده است؛ آماری که اگر به شکل ماهانه در نظر گرفته شود کاهشی شده و همان‌طور که اشاره شد در محاسبه نقطه‌به نقطه سالانه افزایشی.
طبق تازه‌ترین گزارش این نهاد، قیمت کالاها و خدمات مصرفی در مردادماه به طور متوسط دو درصد از تیر بیشتر بود. این گزارش نشان می‌دهد نرخ تورم نقطه به نقطه (یعنی میزان افزایش قیمت‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل) هم ۵۲.۲ درصد بود که نسبت به ماه قبل اندکی کاهش پیدا کرده است.
تورم تا آخر سال چقدر می‌شود؟
نرخ تورم ماهانه مرداد امسال، نه تنها پایین‌ترین نرخ ماهانه تورم از شروع سال بود، بلکه از تورم مردادماه سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۳۹۹ هم کمتر بود. با وجود این، انتظار می‌رود که در ماه‌های باقی‌مانده از سال، شاخص اصلی تورم (موسوم به نرخ تورم ۱۲ماهه) همچنان بالا برود. اگر در هفت ماه آینده، قیمت‌ها هر ماه، مثل مرداد، تنها دو درصد افزایش پیدا کند، نرخ رسمی تورم در پایان سال به ۴۷ درصد می‌رسد.
حدود سه ماه پیش چند تن از اقتصاددان‌های کشور در نامه‌ای سرگشاده نسبت به شرایط اقتصادی و اجتماعی و سیاست جراحی اقتصادی واکنش نشان داده و ریشه مشکلات اقتصادی امروز را در عوامل غیر اقتصادی دانستند.
آنها عنوان کردند که در آغاز سال 1401، روند آشفتگی اجتماعی و نگرانی عمومی مردم از تامین معیشت و پایداری کسب‌وکارهای خود، به مرحله انفجاری رسید. به گفته آنها مارپیچ افزایش نرخ ارز- تورم، کشور را در معرض خطر بروز تورم سه رقمی و افسار گسیخته قرار داده است.
قیاس تورم فقرا با اغنیا
مرکز آمار می‌گوید: نرخ تورم و افزایش قیمت مواد غذایی و خوراکی و دخانی در ماه مرداد نسبت به ماه قبل از آن (تیرماه) ۶ درصد کاهش یافته است. طبق گزارش مرکز آمار ایران و بر اساس اعداد، تورم در میان دهک بالای ثروتمند به پایین‌ترین دهک درآمدی، در مردادماه امسال به ۷ واحد درصد رسیده است.
نرخ تورم ماهانه کل کشور در مرداد ماه ۱۴۰۱ برابر ۴۱.۵ درصد است که در دهکهای مختلف هزینه‌ای در بازه ۳۹.۵ درصد برای دهک دهم (ثروتمند) تا ۴۶.۴ درصد برای دهک اول (کم‌درآمدترین) نوسان دارد که یک فاصله تورمی بین تورم دهک ثروتمند با تورم دهک فقیر قابل توجه (بیش از ۷ درصد) را نشان می‌دهد. این آمار گویای این است که کم‌درآمدترین‌ها در ایران بیشترین نرخ تورم و ثروتمندان کمترین نرخ تورم را در شرایط تورمی موجود تجربه می‌کنند.
محدوده تغییرات تورم دوازده‌ماهه در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بین۵۶.۴ درصد برای دهک پنجم و ششم تا ۵۸.۷ درصد برای دهک اول است. همچنین آمار مذکور در مورد گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بین ۳۱.۹ درصد برای دهک پنجم و ششم تا ۳۵ درصد برای دهک دهم است.
بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم و افزایش قیمت مواد غذایی و خوراکی و دخانی در ماه مرداد نسبت به ماه قبل از آن (تیرماه) ۶ درصد کاهش یافته است. فاصله تورمی در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ۰.۵ واحد درصد افزایش داشته و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه قبل ۰.۱ واحد درصد کاهش داشته است.
طبق محاسبات مرکز آمار، ضریب اهمیت اقلام خوراکی، آشامیدنی و… برای دهک اول (فقیرترین) در تیرماه سال جاری حدود ۴۳.۳درصد است و همین شاخص «ضریب اهمیت» برای دهک دهم (۱۰درصد بالای ثروتمند جامعه) ۱۷.۲ است. این در حالی است که در مورد خدمات و کالاهای غیرخوراکی بادوام‌تر شاخص ضریب اهمیت برای ۱۰درصد فقیرتر جامعه (دهک اول) ۵۶درصد و همین ضریب اهمیت در این کالاها برای ثروتمندترین دهک (دهک دهم) ۸۲.۸درصد است.
بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهکهای مختلف هزینه‌ای، فاصله تورمی دهکها در این ماه به ۵.۸ واحد درصد رسید که نسبت به ماه قبل (۴.۴ واحد درصد) ۱.۴ واحد درصد افزایش داشته است. فاصله تورمی در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ۰.۵ واحد درصد افزایش داشته و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه قبل بدون تغییر است.
