به گزارش نوروز، شهر نائین در مرکز فلات ایران به تاریخی بودن مشهور است و بناهایی دارد که دوست‌داران ایرانگردی را به تماشا فرا‌می‌خواند؛ از نارین‌قلعه قبل از اسلام تا مسجد جامع که تاریخچه‌ای مجسم از قرون اولیه اسلامی تا اکنون است.
دیدنی‌های این شهر تاریخی و فرهنگی محدود به مرکز آن یعنی شهر نائین نیست و پیرامونش هم بسیارند بناها و مکان‌هایی که شاید نامشان کمتر به گوش عموم آشنا باشد اما باید رفت و آن‌ها را نظاره کرد.
منظم ترین روستای خشتی
در محدوده پناهگاه حیات وحش عباس آباد و حاشیه کویر ریگ جن در محدوده شهرستان نائین، روستای زیبایی به نام چوپانان خودنمایی می کند. این روستا از نظر صاحب‌نظران به عنوان منظم ترین روستای خشتی از منظر بافت و معماری، معرفی شده است.
بافت قدیمی این روستا با معابر منظم عمود برهم و خانه‌‌هایی به شکل حیاط مرکزی و خشتی که بدون استثنا دارای بادگیرهای زیبا هستند، چشم‌اندازی بسیار دیدنی به این روستا داده است. وجود ۱۲۰ بادگیر زنده به عنوان کولر‌های طبیعی این روستا را در کویر مرکزی ایران به عنوان یک مکان گردشگری در مسیر طبیعت‌گردی کویر تبدیل کرده است.
این روستا با ۱۲۰ سال قدمت، با شرایط اقلیم گرم و خشک کویری، خانه هایش از خشت و گل ساخته شده و در تابستان خنک و در زمستان گرم است.
از جذابیت های منحصر به فرد این روستا، قرار گرفتن آن روی ارتفاع و تسلط بیننده بر کویر منطقه است، در عین حال استفاده از خاک قرمز رنگی که در ساخت خانه ها به کار رفته جذابیت آن را صد چندان کرده است. در حاشیه این روستا طبیعت کویری، زمین های کشاورزی به عنوان قطب کشاورزی نایین و خدمات زیر ساختی و دامداری نیز وجود دارد.
چوپانان چطور ساخته شد؟
در حدود سال ۱۲۸۰ خورشیدی چند نفر از شترداران و صاحبان گله ها تصمیم می‌گیرند که قناتی در منطقه حفر کنند. پس از تکمیل قنات معلوم شد که آب زیادی از قنات بدست می آید و می توان برای کشاورزی نیز از آن استفاده کرد؛ و بدین صورت سنگ بنای روستا گذاشته شد. قبل از آن در محل این روستا چاهی بوده است که چوپان ها و گله داران و ساربانان برای آب دادن به گوسفندان و شتران خود از آن استفاده می کردند.
مردم‌شناسی چوپانان
روستای چوپانان، منظم‌ترین روستای ایران از لحاظ معماری ساخت، دارای جمعیتی حدود ۲۳۰۰ نفر است. این دهستان از شمال به ریگ جن و استان سمنان و از جنوب به استان یزد از غرب به انارک و از شرق به شهرستان خور منتهی می‌شود. در سرشماری سال ۱۳۹۰ شغل عمده اهالی کشاورزی و دامداری و رانندگی کامیون است. عمده محصولات کشاورزی آن از مزرعه های اطراف است و شامل گندم، جو، خربزه کالک، هندوانه، یونجه، پسته، انار و زردآلو است.
لهجه محلی مردم چوپانان لهجه چوپونونی نامیده می‌شود که بیش از ۹۵درصداز واژگان آن با فارسی مشترک است. این لهجه در روستاهای اطراف آن و نیز در گرمه، ایراج، مهرجان و رباط پشت بادام نیز تکلم می شود و از نظر غنای واژگان و لحن شبیه به لهجه محلی شیراز است.
جاذبه‌های گردشگری
جاذبه‌های گردشگری این دهستان شامل مسجد جامع چوپانان، امامزاده سید جلال الدین، غار بونو در چوپانان، کارونسرای عباسی عباس آباد، قلعه کبودان، ریگ جن (کوچه، چاله ریگها، رشته قنات ها)، حوض حاج مدرحیم، حوض ابریشم، کاروانسرای مشجری (منظریه)، بوکند های معدن شیخ، چشمه سارهای گراز، کشکی، کرسم، حوض شیخ حسن، هِجَرگ، صُوَر، برجک های باد شکن دشت است.
همسایگی با مادر معادن و مزرعه گیاهان دارویی
در حاشیه این روستا طبیعت کویری، زمین‌های کشاورزی به‌عنوان قطب کشاورزی نایین و خدمات زیرساختی و دامداری وجود دارد. در همسایگی روستا معدن سرب نخلک هم قرار گرفته‌است؛ معدنی با قدمت 2هزار سال که یکی از قدیمی‌ترین معادن ایران و به عبارتی «مادر معادن ایران» است.
چاه‌های پرآب روستا باعث رشد انواع درختان شده ازجمله درختان نخل، پسته و حتی انار و در حیاط خانه‌ها دست‌کم یک درخت خرما هست.
مشابه ریگ‌های این روستا در عربستان و آفریقا دیده شده است. برای اینکه ریگ به خانه روستاییان وارد نشود، از همان زمان قدیم ریگ برگردان‌هایی ساخته شده که معماری آن شبیه برج است. با این همه جذابیت گردشگری، اما چنان که باید و شاید روستای چوپانان شناخته شده نیست و تا به حال یکی، دو نمایشگاه برای معرفی روستا برگزار شده است.
روستای چوپانان با داشتن گیاهان دارویی خودرو نیز می‌تواند در حوزه محصولات دارویی اسمی سر زبان‌ها داشته باشد
این روستا در ۹۰ کیلومتری بخش انارک و ۱۸۰ کیلومتری شرق شهرستان نایین واقع شده است. فاصله این روستا تا تهران ۵۳۰ کیلومتر، تا اصفهان ۲۹۰ کیلومتر، تا یزد ۲۰۰ کیلومتر است که شاید بتوان به جرات گفت که می‌تواند یکی از مکان‌های گردشگری برای گردشگران در فصول مختلف سال باشد.
