چند هفته‌ای می‌شود که طرح جدید عرضه نان در کشور که براساس آن خرید فقط با کارت بانکی امکان‌پذیر است، به صورت سراسری به اجرا درآمده است.
به گزارش نوروز، دولت در ادامه طرح‌های موسوم به مردمی‌سازی یارانه‌ها که با حذف ارز دولتی و جهش قیمت کالاهای اساسی شروع شد، قصد دارد یارانه را از گندم را به طور کامل حذف و به آرد نانوایی‌ها تخصیص دهد.
در این طرح ابتدا کارتخوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها نصب شد و بعد قیمت گندم و آرد برای نانوایانی که تحت پوشش زیرساخت فروش مکانیزه نان قرار گرفتند، افزایش یافت تا در نهایت با بررسی زیرساخت هوشمند نصب‌شده در نانوایی‌ها، یارانه به حساب نانوا واریز شود.
سیستم جدید برای آرد و نان جدا از مزیت‌هایی که دولت برای آن برشمرده دربردارنده آسیب‌هایی نیز هست. برخی ناظران و رسانه‌ها می‌گویند ساعات کار نانوایی‌ها و میزان پختشان کم شده تا هزینه کارگر و سوخت و … پخت نان کاهش یابد و در عوض آردی که باید به نان مورد نیاز مشتریان تبدیل شود به صورت آزاد فروخته می‌شود.
همچنین دشواری‌های دسترسی مهاجران به نان به خاطر کارتی‌شدن آن مورد توجه برخی رسانه‌ها قرار گرفته است.
نان به شرط کارت
برپایه گزارش‌ها برخی از خانواده‌های اتباع به خصوص خانواده‌های افغانستانی که به‌صورت غیرقانونی در ایران هستند برای خرید نان دچار مشکل هستند.
در حال حاضر بین یک میلیون و ۶۰۰ تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر افغان به طور قانونی در ایران زندگی می‌کنند، ۲ تا ۲.۵ میلیون فقط برگه سرشماری دارند و حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر هم هیچ مدرکی در ایران ندارند. بنابراین حدود سه میلیون نفر افغانستانی هیچ خدماتی در ایران دریافت نمی‌کنند. برخی از آنان می‌گویند کارت بانکی آنها مسدود شده، برای عده‌ای خدمات آنلاین بانکی محدود شده و برخی حتی از سوی بانک احضار شده، موجودی حساب خود را به‌صورت نقد دریافت کرده و مجبور شدهاند حساب خود را ببندند.
پیمان حقیقت‌طلب، عضو انجمن دیاران که در حوزه مهاجرت فعال می‌گوید که قطع خدمات بانکی مهاجران سال‌هاست که به معضلی برای آنها تبدیل شده است و این بار اول نیست که قطع خدمات بانکی مهاجران افغان اتفاق افتاده و در سال‌های اخیر، مهاجران بارها با این مشکل مواجه شدهاند. به گفته وی، در گذشته علت قطع خدمات بانکی برای مهاجران، قانون پول‌شویی اعلام می‌شد اما مهرماه سال ۱۳۹۸ قوانین پول‌شویی اصلاح شدند و قرار شد یک آیین‌نامه درباره تخصیص کارت بانکی، ارائه خدمات الکترونیک بانکی و… نوشته شود. قرار بود وزارت کشور، وزارت اطلاعات و بانک مرکزی، این آیین‌نامه اجرایی را در سه ماه بنویسند که البته هنوز هم نوشته نشده است.
نان؛ نمودی تراژیک از مصائب مهاجران است
به نوشته برخی رسانه‌ها و فعالان حوزه مهاجران، در‌حال حاضر بیش از دو ماه از مسدودی کارت بانکی مهاجران می‌گذرد، درحالی که دلیل مشخصی برای آن مطرح نشده و حتی بانک مرکزی اعلام کرده کارت بانکی مهاجران قطع نیست.
به گفته حقیقت‌طلب، وجه دیگر اهمیت این ماجرا برای مهاجران افغان این است که همه آنها تازه‌وارد نیستند بلکه نسل دوم و سوم مهاجران افغان در‌حال‌حاضر در ایران دارای کسب‌و‌کار و بازار و حتی کسب و کار اینترنتی و بنابراین وابسته به حساب‌های بانکی خود هستند. در این شرایط همه کارهای مهاجران مختل می‌شود که ناتوانی در خرید نان تراژدیک‌ترین بخش ماجراست.
عضو انجمن دیاران می‌افزاید: ناتوانی در خرید نان، مشکل ثانویه این قشر از جامعه است. این افراد فقط برگه سرشماری دارند که تنها خاصیت آن جلوگیری از رد مرز مهاجران است و تا مهرماه هم بیشتر اعتبار ندارد. این برگه ضامن هیچ خدمت دیگری نیست و این افراد به‌طور‌کلی نمی‌توانند کارت بانکی داشته باشند و با آن نان بخرند بلکه باید کارت بانکی همشهری‌های قانونی یا ایرانی‌ها را قرض بگیرد که مورد اول الان دچار مشکل است.
در این میان گزارش‌ها حاکی از این است که وضعیت افغان‌ها در ایران باعث رونق کارت‌های بانکی اجاره‌ای شده و برخی از ایرانی‌هایی که کارت‌های بانکی زیادی دارند، آنها را ماهانه اجاره می‌دهند.
