افسردگی یكی از شایعترین بیماریهای روحی و روانی است كه در بسیاری از مردم و حتی جوانان و نوجوانان مشاهده میشود.
افسردگی به گفتی برخی روانشناسان شایعترین بیماری مزمن در سراسر جهان و چهارمین عامل ناتوانكننده بشر است و در میزان شیوع بیماریها، افسردگی در زنان اولین عامل ناتوانكننده محسوب میشود.
موضوع افسردگی در جامعه هر از چندگاه نگاه بسیاری از جمله رسانهها و کارشناسان را به خود جلب میکند.
احمد وحیدی وزیر کشور بیست و دوم مردادماه در نشست گردهمایی روز ملی تشکلها و مشارکتهای اجتماعی، درباره افسردگی مردم کشور اظهار داشته بود این که میگویند جامعه ما دچار افسردگی است این حرف غلط و بی ربطی است.
اهمیت موضوع افسردگی موجب شد تا خبرنگار نوروز در با امان الله قرایی مقدم جامعهشناس گفتوگویی داشته باشد که شرح آن را در ادامه میخوانیم.
نوروز: برآیند شما از اوضاع روانی جامعه چیست؟ آیا مردم درگیر افسردگی هستند یا آنچنان که وزیر محترم کشور میگویند تصور و تصویر افسردگی به جامعه القا میشود؟
قرایی مقدم: از لحاظ تامین معاش و مشکلات معیشتی، محدودیتها، محرومیتها و آنچه که در جامعه شاهد هستیم میتوانیم بگوییم که جامعه این روزهای ما بر خلاف نظر ایشان دچار افسردگی شدید اندوه و غم است.
نوروز: مهمترین مسألهای که میتواند به این وضع دامن بزند و اقشار مختلفی از جامعه را در برگیرد، چه موضوعاتی میتواند باشد؟
قرایی مقدم: مسأله تأمین معاش و رفاهیات مهمترین موضوع جامعه است؛ همانطور که نمایندگان مجلس نیز بدان اذعان داشته اند. هنگامی که معاش مردم با مشکل رو به رو باشد و نتوانند مایحتاج نخستین و نیازهای فیزیولوژیکی خود را برآورده کنند ناخودآگاه افسردگی به سراغشان می آید. بر اساس تئوری دو عاملی که فردریک هرزبرگ روانشناس آمریکایی مطرح کرده است معلوم است که در جامعه ایرانی ما نیز بسیاری از خانواده ها دچار غم و اندوه هستند.
چگونه مردم میتوانند با این گرانیها و تورم شاد باشند؟ وقتی که هر روز سطح رفاه و زندگیشان پایین میآید.
وزیر محترم کشور که اینگونه سخن میگویند باید ببینند که مردم چگونه زندگی میکنند؟ مصرف لبنیات و مواد پروتئینی پایین آمده است. مردم به چه دلخوش و شاد باشند؟ همچنین مسأله تامین معاش، مسأله ازدواج جوانان، طلاق و اعتیاد و مشکلات دیگری که در جامعه با آن رو به رو هستند با همه اینها چگونه میتوان به مردم القا کرد که شاد هستید؟
نوروز: غرق شدن در فضای غم و اندوه باعث انزوا و افزایش مشکلات میشود، از نظر جنابعالی به عنوان جامعهشناس چگونه می توان شادی را به جامعه القا کرد؟
قرایی مقدم: شادی که به حرف نیست، شادی عوامل متعددی دارد که نخستین جزء آن تأمین نیازهای فیزیولوژیکی است که متاسفانه ما این را در جامعه نمیبینیم؛ افزایش مشکلات زندگی و معیشتی افراد سبب شده تا طبقه متوسط به عنوان ستون اصلی جامعه به سمت طبقه فقیر سقوط کند. بنده به عنوان جامعه شناس سخن وزیر کشور را قبول ندارم و تایید نمی کنم. این یک سیاست و میشود گفت وظیفه دولت است تا به مردم تلقین کند که شاد هستند.
تمام این سخنان از نظر علمی و تحقیقاتی انجام شده و همچنین شواهد موجود در جامعه نشان می دهد که مردم ایران شاد نیستند.
براساس تحقیقاتی که انجام شده است ایران در رتبه 136 یا 137 از نظر شادی و نشاط قرار دارد و جزو رده پایین و بدترین در کشور است. بر اساس شواهد جامعه شناسی مشاهده میکنیم که مردم ایران از نظر روانی دچار ناراحتی و غم هستند و شادی و نشاط در جامعه بسیار ضعیف است.