تغییرات اقلیمی به همراه تشدید برخی از بحران‌های زیست‌محیطی با کانون‌های داخلی یا فرامرزی مانند پدیده ریزگردها و آلودگی منطقه‌های ساحلی و دریایی باعث تعمیق مخاطره‌های پیش روی زیست‌بوم می‌شود.
لزوم ارایه راهکار عملی برای بهبود کیفیت زیست‌بوم در سالیان گذشته به یکی از مهمترین چالش‌های جامعه بین‌المللی تبدیل شده است و اغلب کشورها به نوعی با شماری از چالش‌های محیط زیستی نظیر گرمایش زمین، کم آبی و … دست و پنجه نرم می‌کنند؛ مقوله‌ای که کشورها را بر آن داشته تا افزون بر راهکار اندیشی برای نهادینه ساختن احترام به محیط زیست، به لزوم همکاری‌های دولت و مردم تاکید کنند.
در این میان، بازگرداندن تعادل به اکوسیستم جایگاهی محوری در این چاره‌اندیشی‌ها دارد؛ موضوعی مهم که سبب شد تا خبرنگار نوروز تا با امیرحسین غلام زاده نطنزی کارشناس مسائل اجتماعی گفت‌وگویی داشته باشد. در ادامه متن گفت‌وگو را می‌خوانیم:
نوروز: عامل کلیدی ایجاد تعادل در اکوسیستم چیست؟
غلام زاده: اکوسیستم یک نظام طبیعی است که شامل انواع موجودات اعم از گیاهان، جانوران، حشرات، موجودات میکروسکوپی و آب و هوا است. اگر تمام اینها در یک گردش با هم قرار گیرند متوجه می‌شویم اکوسیستم در یک منطقه به وجود آمده است و با یکدیگر در تعادل هستند و همین تعادل سبب می‌شود منطقه ای آباد و سرسبز باشد و همچنین زندگی و حیات در آن جاری باشد.
پیرو نظریه گایا، اکوسیستم هم مشابه نظریه گایا است و سیستمی را تشکیل می‌دهد و حالتی انطباقی را ایجاد می‌کند و این انطباق باعث می‌شود زندگی بشر و حیات اجتماعی انسان، حیوان و گیاه و همه اینها حفظ شود تا بتوانند با یکدیگر زندگی کنند.
نوروز: جهت درک بهتر موضوع، می‌توانید مصداقی ارائه دهید؟
غلام‌زاده: مثالی که می‌خواهم در این‌باره بزنم مربوط به سال 1970 در کشور ایتالیا است. منطقه‌ای در جنوب ایتالیا که بیشتر مردم شغلشان ماهی‌گیری است و از طریق صید ماهی روزگار می‌گذرانند؛ مردم بومی این منطقه در سال ۱۹۷۰ شکایتی تنظیم می‌کنند و به دولت ارائه می‌دهند مبنی بر اینکه در این منطقه مرغ‌های ماهی‌خوار زیادی در فصل صید وجود دارند و این مرغ‌های ماهی‌خوار بخش زیادی از ماهی‌ها را صید می‌کنند و در نتیجه ماهی کمتری نصیب صیادان می‌شود. در همین راستا دولت تعیین می‌کند که هر که تعداد بیشتری از مرغ‌های دریایی را از بین ببرد به آن شخص جایزه تعلق می‌گیرد.
مردم نیز شروع به کشتن مرغ‌های دریایی کردند، سال بعد صید ماهی خیلی خوب و فراوان بود، اما در سال‌های بعد صید ماهی کم و کم تر شد، درعرض کمتر از یک دهه صید ماهی بسیار کم شد تا جایی که دوباره این صیادها به دولت اعلام کردند این مشکل پیش آمده و صید ما بسیار کم شده است. دولت برای رفع این مشکل تیم تحقیقاتی را تشکیل داد و بعد از تحقیقات فراوان این تیم، متوجه شدند وجود این مرغ‌های دریایی در این منطقه رابطه مستقیم با افزایش تعداد ماهی‌ها داشته است. به این صورت که در زمان صید ماهی، مرغ‌های دریایی فضولاتشان را در آب رها می‌کنند و این فضولات برای رشد گیاهان بسیار مفید است بدنبال افزایش گیاهان دریایی، اکسیژن بیشتری تولید می‌شود و با افزایش اکسیژن ماهی‌های زیادی برای دریافت اکسیژن به این منطقه وارد می‌شوند.
در واقع با یک حرکت ناشیانه تعداد زیادی از مرغان دریایی از بین رفتند و یک اکوسیستم خیلی بزرگ در این منطقه نیز آن از بین رفت و دولت هزینه سنگینی را متقبل شد تا متوجه علت شود و مجدد برای رفع آن اقدام کرد تا مرغان ماهی‌خوار را به این منطقه برگرداند.
نوروز: در ایران اکوسیستم‌ها در چه وضعیتی به سر می‌برند؟
غلام زاده: متاسفانه اکوسیستم در ایران هم به همین شکل است یعنی از طریق سدسازی و ایجاد تونل‌ها خلل بسیاری در اکوسیستم ایجاد شده است که منجر به خشکسالی، باران‌های بی‌موقع در تابستان (سیلاب‌ها) یخبندان‌های بی موقع، تغییرات در فصول مختلف می شود که در پی آنها هزینه های زیادی را به دنبال دارد.
