نوروز معنایی مشترک و فرهنگی میان مردمان سرزمین‌هایی با عقاید متعدد، پوشش‌های متنوع و زبان‌های مختلف است که می‌تواند در یک حوزه تمدنی حتی پشت مرزهایی جدا در جهت دیپلماسی به صلح و دوستی کمک کند.
آنچه بسیار اهمیت دارد، توجه به این نکته است که همگرایی در حوزه فرهنگ گاه آسان‌تر از سایر حوزه‌ها است و یکی از بسترها و معانی فرهنگی که در جغرافیای ما زمینه همگرایی را بیش از پیش فراهم می‌کند، نوروز است؛ مناسبتی در سال ۲۰۰۳ از سوی سازمان یونسکو به عنوان میراث فرهنگی ناملموس بشر به رسمیت شناخته شد. همچنین مجمع عمومی سازمان ملل ۲۱ مارس مصادف با اول فروردین یعنی ابتدای عید نوروز را بر اساس قطعنامه شماره A/RES/۶۴/۲۵۳ در سال ۲۰۱۰ به عنوان روز جهانی نوروز اعلام کرد.
نقش نوروز در سیاست خارجی
نوروز یکی از مهمترین مظاهر اشتراکات تاریخی و فرهنگی در منطقه است. مانایی جشن نوروز در درازای تاریخ آن را به منزله کهن‌ترین آیین معروف ایرانی برجسته کرده است. تکریم چنان جشنی در گستره جغرافیایی شایان تامل چنین می‌نماید که آیین نوروز یک مولفه فرهنگی مشترک میان مردمان سرزمینی با عقاید متعدد، پوشش‌های متنوع و زبان‌های مختلف است. در حقیقت آیین نوروز تجلی ذهنیت یا خاطره تاریخی مشترک میان مردمان یک حوزه تمدنی است که از عهد باستان تا دوره اسلامی و دوران معاصر استمرار یافته است.
نوروز یکی از جدی‌ترین مولفه‌های هویتی است که در کنار سایر تجارب و خاطرات، ایران فرهنگی و مناطق حوزه تمدنی ایران را به لحاظ تاریخی و فرهنگی به یکدیگر پیوند می‌دهد. نوروز نمادی از استمرار و پیوستگی تاریخی مشترک و حافظه تاریخی مردمان حوزه تمدنی ایران است؛ گستره‌ای شامل ایران، قفقاز، کردهای خاورمیانه و برخی از اعراب تا تاجیکستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هندوستان.
مسئولیت اجتماعی دانشگاهیان برای صلح‌آفرینی در منطقه نوروز
دانشگاهیان و نخبگان فکری ایران با بازیگری در دیپلماسی عمومی ایران می‌توانند ضمن بازگشت به فرهنگ و داشته‌های تمدنی، مقدمات لازم جهت حصول تفاهم حداکثری برای برقراری صلح و تامین منافع مشترک را مهیا سازند.
دانشگاه و دانشگاهیان منطقه نوروز با توجه به نقش مرجعی که در جوامع دارند، می‌توانند از مسیرهایی همچون آموزش، انجام پژوهش‌ها و برگزاری کارگاه‌های علمی به توسعه فرهنگ رواداری، احترام به حقوق بشر، همزیستی مسالمت‌آمیز و جلوگیری از خشونت بپردازند و ارائه فعالیت‌های میانجیگرایانه از طریق تسهیل توافق در مورد اهداف مشترک بین طرف‌های درگیری به مدیریت و حل منازعات و صلح‌سازی کمک کنند.
از دیپلماسی عمومی چه برمی‌آید؟
دیپلماسی عمومی به عنوان یکی از ابزارهای به‌کارگیری قدرت نرم نشان داده است که نقش و تأثیر بسزایی در تقویت و حصول منافع ملی کشورها دارد.
از آنجا که یکی از محورهای اصلی در مبحث منافع ملی کشورها موضوع کسب قدرت و وجهه ملی است، لاجرم دیپلماسی عمومی کارآمد می‌تواند در نایل آمدن به این هدف مثمرثمر واقع شود.
امروزه، دیپلماسی عمومی به‌دلیل تأثیر پایدار و کم هزینه‌ای که در به‌دست آوردن اهداف سیاست خارجی می‌تواند داشته باشد، به‌عنوان بدیلی در برابر دیگر منابع سنتی قدرت، از جمله قدرت نظامی و اقتصادی، جایگاه عمده‌ای در سیاست خارجی کشورها یافته است. در این میان، کشور ایران به‌دلیل غنای منابع ادبی، فرهنگی و تاریخی، دارای منابع بالقوه‌ای است که با به‌کارگیری این منابع، قادر است در جهت نیل به منافع خود به بهترین وجه گام بردارد.
