جملهی «اخبار را دنبال نکنید» برای یک ایرانی که بقای خودش را وابسته به خبر میبیند ابدا قابل قبول نیست. یعنی چی که دنبال نکنیم؟ پس چطور یک شهروند آگاه باشیم؟ چطور دموکراسی را پیگیری کنیم؟ اصلا چطور از خطرات اطراف مطلع شویم؟
در این باره «رولف دوبلی» نویسنده، رماننویس و کارآفرین سوئیسی و خالق کتاب «اخبار را دنبال نکنید» سوال جالبی مطرح میکند. به یاد بیاورید پنج سال پیش چه خبری را خواندید؟ یا هفتهی پیش؟ به جز یکی دو خبر واقعا مهم چیزی یادمان نمیآید. کلمهی news یعنی هر چیزی که جدید است و توجه ما را میبلعد چه تغییر جنسیت یک بازیگر باشد، چه طلاق یک سلبریتی یا فروپاشی یک ساختمان؛ بنگاههای خبر آن را منتشر میکنند. هرگز هم یک خبر خوب را در صفحه اول هیچ روزنامهای نمیبینید. چون ذهن ما به اخبار بد دو برابر واکنش نشان میدهد. به نظرتان چرا؟
اخبار بد هورمونهایی ترشح میکنند که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن ما میشوند و استرسشان اراده ما را له میکند.
اکثر ما دچار اعتیاد به اخباریم. اعتیاد یعنی صبح که چشم باز میکنیم اول اخبار را بررسی میکنیم. یعنی ساعتها تیترهای مختلف را در اینستاگرام اسکرول میکنیم و حس متفکر بودن هم داریم. در حالی که با این کار دچار یک آسیب مغزی میشویم و بخش توجه و تحلیل مغز را ضعیف میکنیم. دیگر نمیتوانیم روی یک متن طولانی، یک کتاب جدی یا مقاله یا حتی اهدافمان متمرکز شویم. در واقع مغزمان را تعلیم میدهیم که به چرندیات توجه کند.
بد نیست از خود بپرسیم جذب این حجم از اطلاعات چه سودی برای ما داشته است؟ آدم بهتری شدهایم؟ کاری در جهت رفع مسائل از ما برمیآمده و انجام دادهایم؟ آیا پولی به افراد آسیب دیده اهدا کردهایم؟ خاصیت اخبار این است که میآید و بعد از چند ساعت یا چند روز از صفحه اول محو میشوند؛ اما مشکلات مربوط به آنها به این راحتی حل نمیشود.
بیشتر اخبار شامل اطلاعات بیاهمیتی است که توجه ما را از خانواده، دوستان و اهداف میدزدد. اطلاعاتی که خیلی زود فراموش میشوند، بدون اینکه توانایی حلشان را داشته باشیم.
به کنیم؟ اگر علاقهمندید این مساله را مدیریت کنید، کتاب را بخوانید و به حلقهی توانایی خود بازگردید. یک کتاب یا مقالهی حرفهای همیشه درک عمیقتری از مسائل به ما میدهد.
این اثر رولف دوبلی را فائزه طباطبایی ترجمه کرده و نشر نو در 152 صفحه در سال 1399 به چاپ رسانده است.
دکتر کوثر شیخ نجدی نویسنده و کارشناس مسائل آموزشی
* کتابخانه نوروز تنها به دنبال معرفی ارزشمندترین کتابهایی است که انتشار یافته و بهرهای مالی از این طریق ندارد.