از زمان روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان، برخی طالبان امروز را با طالبان دهه 1990 متفاوت معرفی کرده و می‌کنند.
این در حالی است که اکثر شواهد می‌گوید تفاوت‌ها چندان چشمگیر نیست و طالبان امروز همان سیاست‌های خشن گذشته را منتها با تجربه‌ای بیشتر و حرفه‌ای‌تر دنبال می‌کند.
با اینکه طرح اتهام استفاده از خشونت سازمان‌یافته به دست طالبان نمی‌تواند موضوع جدیدی باشد اما گزارش هیات معاونت ملل متحد در افغانستان ابعاد جدیدی از خشونت این گروه به خصوص علیه نیروهای سابق دولتی ارائه می دهد.
به گزارش نوروز، طالبان در 15 اوت سال گذشته میلادی (2021) بر افغانستان مسلط شد. در آن مقطع آن‌ها تقریباً بدون مواجهه با مقاومت خاصی وارد کابل پایتخت شده و ارتش ملی و نیروهای امنیتی نیز مقاومت چندانی بروز ندادند.
اندکی پس از تسلط طالبان بر کابل، مقام‌های ارشد نیروهای نظامی اطلاعاتی دولت سابق مورد عفو قرار گرفتند. در اعلامیه ای که طالبان صادر کرد حتی افرادی که با سازمان «نیروهای بین‌المللی کمک به امنیت» (ISAF) به رهبری آمریکا همکاری داشتند نیز مورد عفو قرار گرفتند.
بااین‌حال بر اساس یک گزارش محرمانه که چندی قبل از سوی سازمان ملل متحد تهیه شده، طالبان از زمان قدرت‌گیری دست کم صد کارمند سابق دولت افغانستان را اعدام کرده است. این گزارش را همچنان که اشاره شد هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (UNAMA) به عنوان نمایندگی سیاسی سازمان ملل تهیه کرده است. این نهاد سال 2002 تأسیس شد و یکی از معدود نهادهای بین‌المللی محسوب می‌شود که از زمان کنترل طالبان بر افغانستان فعالیتش همچنان ادامه دارد.
این گزارش برای شورای امنیت سازمان ملل متحد تهیه شده و برای اولین بار در میان رسانه‌ها، «آسوشیتدپرس» به نسخه‌ای از گزارش دسترسی یافت. به ادعای این رسانه آمریکایی اسناد معتبر متعددی در خصوص افرادی که بدون دسترسی به ابتدایی‌ترین نوع از محاکمه اعدام شده اند وجود دارد؛ افراد متعددی که در نتیجه خشونت فراقانونی طالبان و افراد وابسته به آن‌ها به قتل رسیده اند.
علاوه بر این قتل‌ها، گزارش سازمان ملل متحد حاوی اسنادی معتبر در خصوص مرگ غیرقانونی حداقل پنجاه نفر به اتهام عضویت در شاخه خراسان دولت اسلامی است. طالبان از سال 2015 درگیر یک جنگ تمام‌عیار با شاخه خراسان داعش در افغانستان است و به بهانه عضویت در این گروه بارها مخالفان خود را تحت فشار قرار داده است.
این در حالی است که داعش در افغانستان با کمترین مانعی پیش رو، ماشین کشتار خود را روشن نگاه داشته و در عملیات مکرر مشغول کشتار شهروندان افغان به خصوص نسل‌کشی شیعیان است.
افزون بر آنچه گفته شد، بخشی از گزارش مزبور به اقدامات خشونت‌آمیز و سیستماتیک طالبان علیه فعالان جامعه مدنی افغانستان اختصاص دارد؛ اقداماتی مانند ناپدید شدن اجباری، دستگیری و بازداشت های غیرقانونی، ضرب و شتم فیزیکی و همچنین تهدیدهای سیستماتیک و اشکال متنوعی از ارعاب علیه دامنه وسیعی از افراد در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است.
